Stalówki w wiecznych piórach – czym są i w jakich rozmiarach występują?
Stalówka to spiczasta część pióra wiecznego i właśnie dzięki temu elementowi może on spełniać swoją funkcję. Odpowiada również za ilość atramentu, jaka przedostaje się na papier. Dzieje się tak dlatego, że stalówką kontroluje się dokładny przepływ za pomocą nacisku. Część ta może być wykonana z różnych materiałów i występować w kilku rozmiarach.
Z czego zrobione są stalówki w wiecznych piórach?
Pierwotnie końcówki piór wiecznych były odlewane wyłącznie ze złota, gdyż materiał ten charakteryzuje się elastycznością i odpornością na korozję. Aktualnie większość nowoczesnych stalówek powstaje ze stali nierdzewnej lub stopów złota, ponieważ dzięki temu są one bardziej wytrzymałe i nie wymagają nadmiernej pielęgnacji.
Jeśli stalówka jest wykonana ze szczerego złota, zwykle jest ona zakończona twardym materiałem, takim jak iryd lub metal z grupy platynowej. Stalowe stalówki mają już odpowiednią trwałość, więc powlekanie ich innym stopem nie jest konieczne.
Jak zbudowana jest stalówka?
Wzdłuż środka stalówki przebiega niewielka szczelina, która pomaga sprowadzić tusz na czubek poprzez zjawisko kapilarne. Znajduje się w niej również otwór odpowietrzający wywiercony w górnej części stalówki, który pomaga w doprowadzeniu powietrza z powrotem do zbiornika, co zapobiega tworzeniu się próżni. Spełnia on także funkcję konstrukcyjną, działając jako punkt odprężający, który chroni przed pękaniem końcówki stalówki przy powtarzającym się zginaniu, co występuje zawsze podczas pisania.
Stalówki mają różne kształty i typy końcówek. Na rynku dostępne są stalówki:
- zaokrąglone,
- ścięte,
- odwrotnie ścięte,
- do pisma pochyłego.
Pierwsze trzy nadają się do każdego stylu pisania, jednak te pierwsze wymagają najmniejszego doświadczenia w użytkowaniu i są dobrym wyborem, jeśli dopiero zaczyna się swoją przygodę z wiecznymi piórami. Stalówki ścięte i do kursywy są natomiast najczęściej wykorzystywane do kaligrafii i można nimi uzyskać naprawdę spektakularne efekty.
Warto pamiętać o tym, że w przeciwieństwie do typowego długopisu, nie można trzymać pióra pod dowolnym kątem lub używać nieodpowiedniego nacisku. Stalówka otwiera się tylko w jednym kierunku i to od jej ułożenia zależy, kiedy jest wrażliwa na nacisk. Duże znaczenie ma więc nabranie doświadczenia w używaniu pióra wiecznego, ponieważ inny rodzaj stalówki lub też materiał, z którego została wykonana, znacznie mogą zmienić sposób, w jaki powinno trzymać pióro.
Jak działają stalówki?
Po prawidłowym przyłożeniu stalówki do papieru oraz użyciu odpowiedniego nacisku do końcówki, otwiera się niewielki kanał ze zbiornika z tuszem. Działa on delikatnie pod ciśnieniem, a tym samym kontynuuje wypływ atramentu tak długo, jak przyciska się pióro do podłoża.
Atrament zaczyna płynąć w miejscu w pobliżu środka stalówki, a następnie płynie wzdłuż cienkiego rowka w kierunku końcówki. Jeśli rowek jest cieńszy, a końcówka ostrzejsza, mniej tuszu dotrze do papieru, a tym samym istnieje mniejsze prawdopodobieństwo przelania atramentu. Takie rozwiązanie pozwala na otrzymanie precyzyjnych linii i lepszą kontrolę nad wiecznym piórem.
Rodzaje stalówek
Istnieje pięć podstawowych klas stalówek stosowanych w wiecznych piórach Parker:
- extra fine (XF),
- fine (F),
- medium (M),
- broad (B),
- double broad (BB).
Większość stalówek jest oferowanych właśnie w takim wyborze, choć zdarzają się również modele o bardzo szerokich lub supercienkich końcówkach. Są one jednak już dość specjalistyczne i nadają się do zdobień i uzyskania konkretnego efektu, a nie do wygodnego pisania.
Mnogość rodzajów stalówek związania jest z tym, że każdy z nich może być odpowiedni dla różnych osób. Wpływ ma na to m.in. naturalna siła nacisku lub ułożenie ręki podczas pisania. Aczkolwiek zaleca się, aby początkujący miłośnicy wiecznych piór decydowali się na jedne z najpopularniejszych modeli, czyli bardzo drobnych (XF) lub cienkich (F), ponieważ są one najbardziej podobne w swoim działaniu do standardowych długopisów, w tym w przepływie atramentu.